Stamboom Tienkamp Brandenburg

Het erf Tienkamp of Thyencamp, Noordbarge (Emmen)

Tekst ontleend aan de inloopmiddag 2010 van de Historische Vereniging Noordbarge
Bron: http://www.noordbarge.info/historischecommissie_nieuwsbrief3_2010.htm

We zijn bezig met de voorbereiding van onze jaarlijkse inloopmiddag. Op 2 oktober 2010 is het weer zo ver. Het Tienkamp en omgeving zijn deze keer aan de beurt. We hebben het dan over de omgeving van de Stortweg/Kampweg en de Melkfabriek. Vanaf 13.30 uur is iedereen welkom in de kantine van het AOC Terra College [Huizingsbrinkweg 9, 7812BK Emmen]. Na de koffie beginnen we met een fotopresentatie van dit gebied door Henk Jeurink. Hierna splitsen we ons in groepjes voor een historische wandeling door het Tienkamp. Onderdeel van de wandeling is een bezoek aan het onlangs ingerichte Centrum voor Beeldende Kunst [CBK] “De Fabriek” van de gemeente Emmen. In het CBK worden we door Fried en Carola Rappard bijgepraat over de op 18 februari 1893 opgerichte melkfabriek, officieel “Coöperatieve zuivelfabriek en korenmalerij Noordbarge” Naast verwerking van melk was in de fabriek ook een stoomkorenmolen ondergebracht. Hun vader Geert Rappard was de mulder van de stoomkorenmolen. Tienkampers als Rieks Kleine Deters, Geert Grootjans, Mannie en Eppie Harms zullen met anderen de groepjes begeleiden. Naast ontmoeting en gezelligheid is het doel van de inloopmiddag vooral het uitwisselen van ervaringen. Uw kennis is daarbij van groot belang. Na afloop gaan we met zijn allen terug naar de school voor een drankje. De inloopmiddag is gratis toegankelijk.erf Tienkamp Kleine Deters

Tienkamp
Een paar jaar geleden kregen we een indrukwekkend epistel “Tienkamp – een genealogische novelle-” van Paul Tienkamp uit Hooghalen. Hij heeft geprobeerd gebeurtenissen te mixen met een beeld van mensen die hij kent, veelal uit verhalen, maar ook vanuit de herkenning van zijn eigen typische eigenaardigheden”. Daardoor vindt hij zijn “eigen aard” nu veel aardiger. Uit zijn werk hebben we geput om achter de naam en de geschiedenis van het Tienkamp te komen. Ook tegen het eind van de 18e eeuw woonde je op Tienkamp of volgens de spelling van die tijd: “op Thyencamp”. Waar die naam vandaan komt weet niemand zeker, maar waarschijnlijk heeft daar vroeger een zekere Thyen (of Tijn zeggen we nu) gewoond. Het kampje van Thyen dus, vandaar. Die naam bestaat al eeuwen. Als eerste kwam Paul Tienkamp die naam tegen bij een zekere Pol Harms Thyencamp (in 1674) en kort daarna bij een Willem van Thyencamp.

In het begin van de 19e eeuw stonden op het Tienkamp twee gebouwen. Naar de grootte van de bebouwing te oordelen een boerderij en een keuterij. De boerderij stond op de plaats waar later de familie Scholten haar aannemersbedrijf uitoefende. De boerderij was in het begin van de 19e eeuw in eigendom van de familie Jurgen Engberts. De keuterij stond op de plaats waar de familie Kleine Deters zich in het tweede deel van de 19e eeuw vestigde. [zie foto]
Opm: Huidig adres: Kampweg 3 te Noordbarge / Emmen.(PT)

De keuterij was in bezit van Lambert Meijer. Of hij dit pand ook bewoonde kunnen we via het kadaster niet achterhalen. De omliggende gronden waren van Harm Nijhof. Jurgen Engberts had in de omgeving van de boerderij meerdere percelen in eigendom. De kadastrale kaart van 1832 [nog zonder het Oranjekanaal] laat zien dat de scherpe bocht in de Noorbargerstraat/ Ermerweg er altijd in heeft gezeten. De zuidelijke weg voerde naar Erm en de meer noordelijke naar de Noordmao achter het huidige Noordbargerbos. Volgens de kadastrale kaart van 1880 stonden op het Tienkamp en omgeving 10 panden. Nazaten van de familie Engberts waren naar elders vertrokken.

Het Tienkamp ontwikkelde zich door. Na de komst van de melkfabriek was deze buurt in trek voor particuliere huisvesting van het personeel. Maar ook andere, vaak bijzondere mensen streken hier neer. Zo woonde in het toen eerste huisje aan de Stortweg [ nu 4/5] Reina Wolf. Ze was heel klein van stuk en zeer vinnig. Zij verdiende de kost met het verstellen van kleren bij boerenfamilies. De gehele dag zat ze dan voor het raam in hun keuken. Ze deed alles met de hand. Voor haar werk ontving ze een goed loon. Mensen stonden elkaar in sociaal opzicht in die jaren nog half. Maar het aantal boerenfamilies was betuun [gering] en dus moest er ook op een andere manier geld in het laatje komen. Ze woonde aan de schoolkant. Haar leven lang werd haar voorkamer bewoond door ‘overmoedige’ Noorbargers, die het trouwen niet langer konden uitstellen. Vaak werd hun eerste kind hier geboren. Op deze wijze mag dit pand als de kraamkamer van Noordbarge worden beschouwd. Reina trouwde zelf pas op latere leeftijd [56] met Lammert Anholts. Reina Wolf [1865] kwam uit Zuidbarge. Begin jaren dertig bouwde Eb Vos –de grondlegger van de latere Vos Makelaardij- naast haar in de tuin een nieuwe woning [3]. Zijn echtgenote Egbertien was een dochter van Reinhard Ennes Wolf, een broer van Reina. Hun oudste zoon Rein werd naar haar genoemd. De familie Vos is naderhand in de Zandsteeg gaan wonen. Op 4 januari 1937 is Reina gestorven. Ze bereikte een voor die tijd hoge leeftijd van 71 jaren. Lammert Anholts sleet zijn laatste jaren in de Angelinostichting.

Zo hebben meerdere huizen in het Tienkamp hun eigen verhaal. Soms gaat achter dat verhaal ook een hoop verdriet schuil. Botermaker Tiens Grootjans, Eb de Groot, dove vrouw Tammes, de familie Geert Groothuis, Klaas en Jan Engbes, Arend Witting, Jan Koopman, 4 Harm Kappe’s, de families Rieks Holties en Hendrik Keen. Een kleine opsomming. Maar ook de vier generaties Kleine Deters en de familie Harms aan de Kampweg. Langs de Ermerweg kun je niet om de familie Hendrik Scholten heen. Volgens de kaart van 1832 bevond zich tussen de Stortweg-Kampweg-Ermerweg in die tijd een bosch. Ook hier hebben zich tot de verbeelding sprekende Noordbargers gevestigd, zoals o.a. de families Weerman, Kappe en Luuk Pepping. Tenslotte komen we bij de melk-fabriek. Hiervoor kunnen we putten uit het vele spitwerk van de andere botermaker uit Noordbarge Rien Eding. Met zijn allen hebben zij de geschiedenis van het Tienkamp vorm en inhoud gegeven. Mocht u nog foto’s of leuke anek-dotes over deze omgeving en zijn mensen hebben. Neem ze astublieft mee. Wie weet krijgen ze een welverdiend plaatsje in het historisch boek over Noordbarge.

Tenslotte
Mocht u nog iets over Noordbarge hebben waar u geen raad mee weet of waarover u alle kennis niet meer paraat heeft, stelt u zich dan gerust in verbinding met ons commissielid Geesje Gerrits [0591 640263].

Met dank aan de Historische Vereniging Noordbarge
Bron: http://www.noordbarge.info/historischecommissie_nieuwsbrief3_2010.htm

Geef een reactie